Camiye ne yapmışlar öyle… ‘Senin yaptığını çorumlu yapmaz’
Sanat uzmanları ve tarihçiler, Edirne Selimiye Camii’nin kubbesi için planlanan onarım programına reaksiyon gösterdi. Tarihçi, muharrir İlber Ortaylı, kubbenin onarımı için yapılması gerekenleri İhya mı, İmha mı? yazısıyla açıklarken, “Konu hakkında yetkili mercileri Edirne Selimiye Camii’nin aslının korunması için acil müdahaleye davet ediyor, üst heyet tarafından verilen kararın iptalini talep ediyoruz” dedi. Selimiye Camii’ne ait tartışma sürerken 800 yıllık tarihi Çorum Ulu Camii’de yapılan onarım toplumsal medya platformu X’de gündem oldu.
FiiTarih isimli hesap Çorum Ulucami onarımını “Restorasyon değil, tarih soykırımı.” diyerek paylaştı. Ulu Camii’nin eski ve yeni hali tartışma konusu oldu.
Son tartışmalar AKP iktidarı periyodunda gerçekleşen öbür onarım krizlerini de tekrar gündeme gerirdi…
KASTAMONU’DA 500 YILLIK CAMİ RESTORASYONU
Kastamonu kent merkezinde 1506 yılında inşa edilen Nasrullah Camii’nin onarımı da tartışma yaratmıştı. 1506 yılında Kadı Yakupoğlu Nasrullah tarafından yaptırılan Nasrullah Camii, 2014 yılında tamir ve onarım koşuluyla zamanı yapılarak özel bir firmaya kiraya verildi. İki yıl süren onarım çalışmaları sonucunda camii 2016 yılında tekrar ibadete açıldı.
Ancak Kastamonu’nun değerli simgelerinden biri olan caminin eski ve yeni imgeleri ortasındaki fark, görenleri hayrete düşürdü. Toplumsal medyada birçok kişi mescitteki onarım çalışmasını eleştirdi.
MESNEVİHANE CAMİİ
1844 yılında Fatih’te inşa edilen Mesnevihane Camii’nin onarımı sonucu ortaya çıkan yapı Mesnevihane Camii değil. Nasıl yani dediğinizi duyar gibiyizi.
Restorasyon sonrası caminin tarihi dokusu büsbütün yok oldu. Onarım sonunda üzerine beton sıva yapılarak tümüyle beyaza boyanan cami, AKP devrinde inşa edilen rastgele bir eser üzere ruhsuz bir yapıdan öbür bir şey değil.
SÜHAYL BEY CAMİİ
1591 yılında, Beyoğlu Fındıklı’da, Süheyl Bey tarafından Mimar Sinan’a yaptırılan camii sekizgen planlı ve kubbeliydi.
Restorasyondan sonra cami camla kaplandı ve sekizgen yapısı bozuldu.
TARSUS MESCİDİ
Fatih Sultan Mehmet’in Çobanbaşısı olan Ali Fakih tarafından yaptırılan Tarsus Mescidi AKP devrinde yapılan onarımdan sonra adeta tekrar yapıldı.
BATTAL GAZİ KÜLLİYESİ
Eskişehir’in Seyitgazi ilçesinde bulunan Seyyid Battal Gazi Külliyesi çağdaş dokunuşlarla daha kullanışlı(!) bir hale getirildi.
Restorasyon sırasında külliyeye bir amerikan mutfak dahil edildi. Olağanda mermer olan sütunlar yerine beton sütunlar yapılan külliyeye bir de çağdaş tuvaletler dahil edildi.
Yeni çekilecek Battal Gazi sinemalarında Battal Gazi’yi holding işvereni olarak görebiliriz.
TARİHİ HAMAM
Marmara Üniversitesi Göztepe Yerleşkesi içinde yer alan ve Osmanlı padişahı Beşinci Murat devrinde yaptırılan tarihi hamam da onarımın akabinde apayrı bir imgeyle karşımıza çıktı.
Restorasyonda hamama pvc pencereler takıldı ve dış yüzeyi sıvanıp boyandı.
KAPALIÇARŞI
Dünyanın en eski ve en büyük çarşısı Kapalıçarşı’da gerçekleşen onarımla çarşının tavanları yine boyandı, kalem işleri sıfırdan yapıldı ve ışıklandırması değiştirildi.
MISIR ÇARŞISI
354 sene evvel Hassa Başmimarı Kâzım Ağa tarafından yapılan Mısır Çarşısı’nın Yemişçiler tarafına onarımda eklenen dükkân tartışılıyor. Vakıflar Genel Müdürü eklenen dükkan için “Eskiden var olan ancak yıkılan kısmı onarımda ekledik. Aslına uygun olmayan bir kısmı eklememiz mümkün değil” tezini öne sürdü.
