4 milyon kişiyi etkiliyor: Şirketler isyan etti

Türkiye’de paslanmaz çelik eserlerini en ağır kullanan dalların temsilcileri, yaklaşık 4 milyon bireye istihdam sağlayan bölümlerini korumak amacıyla Ticaret Bakanlığı tarafından Posco Assan’ın başvurusu üzerine ithal paslanmaz çelik için başlatılan anti-damping soruşturması ile ilgili ortak açıklama yaptı.

Dernekler, firmanın son 12 yıldır yüksek gümrük vergisi müdafaasından yararlanmasına karşın yatırım yapmadığını, kapasitesini artırmadığını vurgulayarak, anti-damping talebinin kesim, KOBİ’ler ve ihracatçı firmalar üzerinde yıkıcı tesirler yaratacağını belirtti.

STK’lar, kelam konusu soruşturmanın tedbirsiz kapatılması gerektiğini savunurken, Posco Assan’ın yaptığı ziyan açıklamalarına da sert karşılık verdi; memleketler arası piyasa fiyatlarıyla uyumlu eserler, verimsiz iş modeli ve katma pahanın servis merkezlerinde yaratıldığı münasebetleriyle firmanın tezlerinin haksız olduğu tabir edildi.

8 DERNEKTEN BİNLERCE FİRMANIN ZİYAN GÖRECEĞİ UYARISI

Ev ve Mutfak Eşyaları Federasyonu (EVFED), Mesken ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği (EVSİD), Gelişen Mesken ve Hayat Eşyaları Markaları Derneği (GEEM), Paslanmaz Sanayi ve İş İnsanları Derneği (PASİD), Paslanmaz Çelik Derneği (PASDER), Endüstriyel Mutfak, Çamaşırhane, Servis ve İkram Ekipmanları Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TUSİD) ve Züccaciyeciler Derneği (ZÜCDER) temsilcileri, yaptığı açıklama ile anti-damping tedbirlerinin sadece ithalata bağımlı tek bir firmayı koruyacağını, binlerce KOBİ ve ihracatçı bölümün ziyan göreceğini belirtti.

VERGİLER, KOBİ’LERİ TEHDİT EDİYOR

2024 başında gümrük vergisi yüzde 8’den yüzde 12’ye çıkarılmıştı. STK’lar, mümkün anti-damping vergilerinin ek maliyetler yaratacağını, ihracatı zayıflatacağını ve 40 binden fazla işletme ile 800 binden fazla çalışanı riske atacağını belirtti.

Ev ve mutfak eşyası üreticilerinden endüstriyel mutfak üreticilerine kadar bölümün büyük bir kısmı, anti-dampingin yıkıcı tesirlerinden kaygı ediyor.

Özellikle Anadolu’da üretim yapan şirketler, geçen yılın başından bu yana yaşanan ek maliyetler ve hammadde fiyatlarındaki artış nedeniyle önemli zorluklar yaşıyor.

Ortak açıklamada, muhtemel bir anti-damping vergisinin, mevcutta aslında yüksek olan girdi maliyetlerini daha da artırıp Türkiye’nin milyarlarca dolarlık ihracatına ziyan vereceği ihtarında bulunuldu.

Yapılan açıklamada şu kelamlara yer verildi: “Dahilde Sürece Rejimi paslanmaz çelikte sırf yüzde 20 oranında kullanılabiliyor. Konulacak her anti-damping vergisi yüzde 80 oranında direkt ihracat maliyetlerine yansıyacak, milyarlarca dolar kayba yol açacak. İthalatı büsbütün mecburî olan bir eser üzerinde ek vergi uygulanmasında kamu faydası bulunmamakta olup, binlerce KOBİ ve istihdam risk altına girecek.”

POSCO ASSAN’A SERT CEVAP

Kibar Holding CEO’su Haluk Kayabaşı, geçen hafta yaptığı açıklamada, “Dünya çelik piyasalarında yaşanan arz fazlası, birtakım ülkelerin iç talep yetersizliği nedeniyle eserlerini dampingli fiyatlarla ihraç etmesine yol açıyor. Bu da Türkiye’deki yerli üreticiyi direkt ziyana uğratıyor. Ayakta kalmakta zorlanan yerli üretici, 2022’den bu yana ziyanına satış yapmak zorunda kalıyor. Şayet Uzak Doğu firmaları pazarda tartısını artırır ve yerli üretim zayıflarsa, Türkiye üretim gücünü kaybeder ve dışa bağımlı hale gelir” dedi.

8 STK ise bahis ile ilgili yaptığı açıklamada, Çin ve Endonezya menşeli eserlerin memleketler arası piyasa fiyatlarıyla uyumlu olduğu, dampingli fiyatlara rastlanmadığı söz edildi. Ayrıyeten Posco Assan’ın firma maliyetinin yüzde 90’ını oluşturan sıcak haddelenmiş sacı dünya piyasalarından en uygun fiyatla temin etmek yerine ana ortağı Posco Holding’in Kore ve Çin’deki tesislerinden değerliye aldığı ve böylelikle ülke kaynaklarını Güney Kore’ye aktardığı lisana getirildi.

“12 YILDIR MUHAFAZA VAR, YAPTIĞI YATIRIM YOK”

STK’ların ortak açıklamasında, Posco Assan’ın 12 yıldır yüksek gümrük vergisi muhafazasından yararlanmasına karşın ne yarı mamul üretimine yönelik entegrasyon yatırımı ne de haddeleme kapasitesini artıracak yatırım yaptığına dikkat çekildi.

Bu nedenle firmanın ziyan argümanlarının, ithalatla değil kendi iş modeli ve verimsizliğiyle ilgili olduğu belirtilerek, şöyle denildi:

“Şikayetçi Posco Assan’ın ziyan argümanları incelendiğinde, büyük ölçüde kendi küme içi ham husus ithalatında ödediği yüksek fiyatlar (transfer fiyatlaması), entegre olmayan yapıdan kaynaklı verimsizlik, dünyada çelik fiyatlarının gerilemesi ve stok kıymet kaybıyla alakalı bulunuyor. Posco Assan’ın kendi yöneticileri rekabet edemediklerini şahsen kabul ederken, birebir devirde bağımsız yerli üretici Trinox’un ise satışları artış gösterdi. Bu durum, sorunun ithalat değil, firmanın kendi rekabetçi olmayan iş modeli olduğunu gösteriyor. Başka bir tabirle, şirketin sav ettiği zararın ithalat ile bir bağı bulunmadığı için tedbir alınması yerinde olmayacağı üzere, ülke kaynaklarının Güney Koreli Posco Holding’e aktarılması sonucunu doğuracaktır.”

“ASIL PAHA SERVİS MERKEZLERİNDE”

Kibar Holding CEO’su Haluk Kayabaşı, anti-damping tedbirinin yerli üretimi destekleyeceğini savunmuştu. Fakat STK’lar, bu savın hakikat olmadığını belirtti. STK’ların yaptığı açıklamada, “Posco Assan, yüksek gümrük vergisi avantajına karşın yatırım yapmamış, kapasitesini artırmamış ve kendi iş modeli nedeniyle ziyan etmiş. Anti-dampingin yarattığı ek maliyet, yerli üretimi değil, ithalata bağımlı tek firmayı koruyacak. Gerçek katma kıymet, Posco Assan’da değil, servis merkezlerinde” tabirlerini kullandı.

Paslanmaz çelikte mevcut gümrük vergisinin halihazırda yüzde 12 olduğu hatırlatılan açıklamada, bu oranın ithalat maliyetini önemli halde artırdığı ve zati epeyce yüksek bir müdafaa sağladığı belirtildi.

Açıklamada, “Soğuk haddeleme süreci yapan firma en son eser maliyetinde sadece yüzde 8 paha yaratırken, servis merkezleri kesme, dilme, parlatma üzere süreçlerle yüzde 12-30 ortasında katma bedel sağlıyor. Hasebiyle asıl kıymet zinciri haddelemeden değil, servis merkezlerinden kaynaklanıyor” denildi.

‘SORUŞTURMA KAPATILSIN’ TALEBİ

Açıklamada, benzeri bir soruşturmanın 2015 yılında da birebir münasebetlerle tedbirsiz kapatıldığı, bugün ise durumun daha da ağırlaştığına dikkat çekildi. O günden bu yana değişen bir durum olmadığı üzere, üstüne yüzde 8 olan gümrük vergisinin vakit içinde yüzde 12’ye çıkarıldığı ve yurtiçi arz açığının büyüdüğü kaydedilen açıklamada,

“Çelik, çok temel bir ham husus niteliği taşıdığından, her getirilen ek vergi zincirleme formda tüm mamul eserlerde fiyat artışına yol açacak. Bu durum sadece kullanıcı endüstrilerin rekabet gücünü azaltmakla kalmayacak, birebir vakitte tüketici fiyatlarını da direkt üst çekecek ve enflasyonist baskıyı artıracak. Bu nedenle başlatılan anti-damping soruşturmasının tedbirsiz kapatılması büsbütün ülke menfaatinedir” sözleri kullanıldı.