Eski bürokrattan ABD’ye ‘Şara’ uyarısı

ABD’nin eski Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey, Suriye’deki gündeme ait açıklamalarda bulundu.

Jeffrey, ABD’nin Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’ya dayanağına işaret ederek, Şara için “başka bir alternatif yok” dedi. Şara’nın ülkenin geleceğinde değerli rol oynayacağını belirten Jeffrey, “ABD hükûmetine danışmanlık yapıyor olsaydım iki noktaya dikkat çekerdim. Birincisi, Ahmed Şara birleşik bir Suriye’nin öbür potansiyel önderlerinden daha sağlam. İkincisi ise, elimizde gerçek bir alternatif yok” kelamlarına yer verdi.

Şara’nın, eski cumhurbaşkanı Beşar Esad ile birebir yazgıya sahip olmaması gerektiğini belirten jeffrey, “Orta Doğu’nun merkezinde birleşik, barışçıl ve müreffeh bir Suriye son derece kıymetli. Siyasetimiz da Şara’nın ikinci bir Esad değil, kazanımlar sağlayan bir önder olmasına yönelik” dedi.

Rudaw’a konuşan Jeffrey, konuşmasında şu sözleri kullandı:

“Suriye’nin, IŞİD’e karşı bizimle iş birliği yapabilecek askerî kapasiteye sahip olmasını bekliyoruz. Bu, uzun vakittir Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile böyleydi. Bu iş birliği Şara’nın denetimindeki güçlerde de giderek artıyor. Kısa vadede, bu güçler ortasında ortak gayret görmek istiyoruz”

RUBIO NE DEMİŞTİ

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Suriye’de Ahmed Şara’nın başında olduğu idare için “potansiyel bir çöküşe ve destansı boyutlarda tam ölçekli bir iç savaşa tahminen birkaç ay değil, birkaç hafta uzakta” diyerek Şara’ya gözdağı vermişti.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio

IKBY – ‘ROJAVA’ FARKI

Irak’ın kuzeyinde kurulan Irak Kürt Bölgesel İdaresi’yle (IKBY) Suriye’nin kuzeydoğusunda terör örgütü PKK’nın Suriye kolu SDG tarafından kurulan “Rojava” isimli kelamda özerk idare için uygun olmadığını belirtti.

Jeffrey bahse dair şu açıklamalarda bulundu:

“Her şeyden evvel, Suriye içinde daha fazla savaşa yol açabilecek farklı bir oluşumun ortaya çıkması mümkün değildir. IKBY hükûmeti’nin özerkliği bile, Suriye’den farklı bir milletlerarası iklimde ortaya çıkmış ve tarihî bir önceliğe sahiptir. En değerlisi, IKBY 2003’ten çok evvel Ankara ile epey yakın münasebetlere sahipti. Örneğin, Sayın (Celal) Talabani ve Sayın (Mesud) Barzani, benimle uyum içinde 1990’larda Ankara’daki önderleri ziyaret ederlerdi. Meğer Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) Ankara ile tıpkı olumlu münasebetlere sahip olduğunu söylemek mümkün değil. Tersine, ortada tansiyonlar ve kimi şiddet olayları yaşandı. Bu durum da SDG’nin PKK geçmişinden kaynaklanıyor.”

DÜRZİLER

Merkezî idarenin bulunmadığı bir Suriye’yi komşu ülkelerin desteklemediğini belirten Jeffrey, “yalnızca İsraillilerin Dürziler için muhakkak bir takviyesi kelam konusu. Bununla birlikte, bildiğiniz üzere, Amerika Birleşik Devletleri bu hususta birtakım kaygılarını lisana getirmiştir” dedi.

‘İSRAİL İSTİSNA’

Ülkelerin Şara’yla görüştüğünü belirten Jeffrey, “Suriye’nin genel olarak hakikat istikamete ilerleyeceğine inanıyorum. Şu ana kadar bu bahiste büyük ölçüde bir birlik sağlanmış durumda. Kısmi bir istisna İsrail’dir. Fakat İsrail’in Şara hükûmetiyle ağır müzakereler yürüttüğünü ve son günlerde tarafların bir muahedeye yaklaştığını, üstelik bu sürecin İsrail tarafından reddedilmediğini görüyoruz. Münasebetiyle memleketler arası toplumun Şara hükûmetiyle çalışması açısından olumlu bir pozisyonda olduğumuzu düşünüyorum” dedi.

ŞARA ANKARA’YA GELİYOR

Öte yandan, Birleşmiş Milletler Genel Şurası’nda konuşmak üzere ABD’ye giden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Şara’nın Ankara’ya geleceğini duyurdu.

“Yakın bir müddet içerisinde gerek Sayın Şara gerek Dışişleri Bakanı, onları Ankara’da ağırlayacağız” diyen Erdoğan, “Birleşmiş Milletler Genel Kurulu vesilesiyle de Amerika’da, Türkevi’nde onlarla bir ortaya gelme fırsatımızda olacaktır. Suriye’yi yalnız bırakmayacağız. Suriye’nin her geçen gün daha da güçlenmesi için elimizden gelen bütün imkanları kullanacağız” dedi.

ABD’NİN IŞİD’LE ÇABA FONU

Tüm bu gelişmeler yaşanırken, ABD Savaş Bakanlığı, 2026 malî yılı için IŞİD Aksisi Eğitim ve Donatım Fonu’nun bütçe talebi raporunu yayımladı.

Raporda, Irak Kürt Bölgesel İdaresi’nin (IKBY) askerî gücü Peşmergeler için büyük bir değişiklikten bahsediliyor; çünkü ABD’nin direkt malî yardımları sona ererken, silah, araç ve eğitim bütçeleri genişletiliyor.

ABD Savaş Bakanlığı, Peşmerge’nin eğitimi ve donatımı için 61 milyon 14 bin 940 dolar tahsis etti.

En büyük değişiklik mali bahislerde gözlendi. ABD’nin yardımlarının değerli bir kesimi olan Peşmerge Ortak Tugayları’na yönelik mali yardım programı, 2026 mali yılında büsbütün sona erecek.

ABD Savaş Bakanlığı, Eylül 2022’de Irak hükümeti ile özerk bölge IKBY ortasında yapılan bir mutabakat zaptına nazaran, Irak hükümetinin 2026’dan itibaren Peşmerge yardımlarını kendisi üstleneceğini ve masrafları karşılayacağını belirtiyor.

2024 yılında ABD, mali yardımlar olarak 135 milyon dolar dağıttı. 2025 yılında bu ölçü 60 milyon dolara düşürüldü.

Karar verilen 61 milyon dolar şu biçimde harcanacak:

• 5.3 milyon dolar: 17 bin havan mermisi ve roket alımı için.
• 9 milyon dolar: 10 bin tüfek, tabanca ve doçka alımı için.
• 1.06 milyon dolar: 20 havan ve roket fırlatma platformu alımı için.
• 1.02 milyon dolar: Keskin nişancı dürbünleri ve öbür ekipman alımı için.
• 11.7 milyon dolar: 250 SUV araç alımı için.
• 10.2 milyon dolar: 52 zırhlı araç alımı için.
• 1.4 milyon dolar: İki ambulans alımı için.
• 4.08 milyon dolar: 32 su tankeri alımı için.
• 4.63 milyon dolar: 11 bin 295 zırhlı hami yelek alımı için.
• 5.61 milyon dolar: 49 bin 589 askeri üniforma ve bot alımı için.
• 6.5 milyon dolar: 13 bin esirgeyici ekipman alımı için.
• 360 bin dolar: 12 jeneratör alımı için.
• 16.25 milyon dolar: Yakıt, besin ve lojistik üzere başka gereksinimlerin karşılanması için.

IRAK: HAVA KUVVETLERİ VE ÖZEL KUVVETLERİN İNŞASI

Irak geneli, Amerika’dan 212.5 milyon dolar dayanak alacak. Bu ölçü 2025 yılında 380.7 milyon dolardı. Para şu halde planlandı:

Savunma Bakanlığı: 48.4 milyon dolar; 100 Hellfire füzesi, F-16 uçak ekipmanları, uçaklar için oksijen sistemleri ve tugaylar için gözetleme ekipmanları alımı için.

Terörle Uğraş Servisi (CTS): 65.6 milyon dolar; özel kuvvetler eğitim merkezine yatırım, dronlar, dört bin yeni işçi için mühimmat, zırhlı araçlar ve gelişmiş bağlantı sistemleri.

Lojistik ve Süreklilik: 37.4 milyon dolar; IŞİD militanlarının uçakla taşınması, ekipman, besin, yakıt ve tıbbi gereç nakliyatı.

ABD Savaş Bakanlığı, bu yatırımların Irak güçlerinin IŞİD üzerindeki baskıyı sürdürmelerine yardımcı olacağını vurguladı.

SİLAH, YARDIM VE CEZAEVİ GÜVENLİĞİ

IŞİD’in hala birtakım bölgelerde faal olduğu Suriye ve PKK’nın işgal ettiği Rojava’da ABD, 2026 yılı için 130 milyon dolar harcamayı planlıyor. Paranın değerli bir kısmı PKK’nın Suriye’deki kelamda yapılanması DSG’ye gidecek.

Dağıtım şu formda gerçekleşecek:

• 15.6 milyon dolar: Silah ve eğitim için; iki bin 200 doçka ve tüfek, havan, kollayıcı ekipman, araçlar ve bağlantı ekipmanları.
• 32.4 milyon dolar: Lojistik için; besin, tıbbi gereç, elektrik üretimi ve nakliyecilik.
• 65 milyon dolar: Aylık mali yardım için; 19 bin savaşçı ve militan, cezaevi gardiyanları ve IŞİD zıddı ünitelere mali yardım.
• 1.5 milyon dolar: Tutuklama merkezlerinin tamiratı için; IŞİD militanlarının cezaevlerinden kaçmasını engellemek.
• 15.3 milyon dolar: Öbür gereksinimler için; kumanya, yedek modül ve tıbbi gereç.