Orta Vadeli Program açıklandı

2026-2028 periyodunu kapsayan yeni Orta Vadeli Program Resmi Gazete’de yayımladı. Geçen yıl 17,52 olarak belirlenen 2025 enflasyonu yüzde 28,5’e yükseltildi. 2026 için evvelden yüzde 9,7 olan maksat, yüzde 16’ya yükseltildi. Enflasyon amaçları 2027 için yüzde 9, 2028 için yüzde 8 oldu. 2025-2026 ve 2027 yılları büyüme gayeleri yeni OVP’de düştü.

2028 büyüme gayesi de yüzde 5 oldu. OVP kıymetlendirme kısmında enflasyonun, hizmet fiyat artışındaki katılığın sürmesi ve besin fiyatlarında gözlenen artışlardan ötürü 2025-2027 OVP’de öngörülen amacın üzerinde seyrettiği belirtildi.

2026-2028 yıllarına ait enflasyon, istihdam, büyüme üzere temel makro ekonomik amaçların yer aldığı Orta Vadeli Program Resmi Gazete’de yayımlandı.

ENFLASYON BEKLENTİLERİ YÜKSELDİ

Önceki OVP’de yüzde yüzde 17,52 olarak belirlenen 2025 enflasyonu da yüzde 28,5’e yükseltildi. 2026 için ise evvelden yüzde 9,7 olan gaye, yüzde 16’ya yükseltildi. 2027 için belirlenen enflasyon yüzde 9, 2028 için belirlenen enflasyon maksadı de yüzde 8 oldu.

BÜYÜME MAKSATLARI DÜŞTÜ

2025 için yüzde 4 olan büyüme öngörüsü 3,3 olarak revize edildi. 2026 büyüme amacı yüzde 4,5’tan yüzde 3,8’e düştü.

Yüzde 5 olarak belirlenen 2027 büyüme amacı de yeni OVP’de 4,3 oldu. 2028 büyüme maksadı de yüzde 5 olarak belirlendi.

KİŞİ BAŞINA ULUSAL GELİR HEDEFLERİ

Milli gelirin 2025’te 1 trilyon 569 milyar dolar,, 2026’da 1 trilyon 658 milyar dolar, 2027’de 1 trilyon 763 milyar lira, 2028’de de 1 trilyon 886 milyar dolar olması hedeflendi.
Kişi başına düşen gelirin 2025 için 17 bin 748, 2026 için 18 bin 621 dolar, 2027 için 19 bin 710 dolar, 2028 için 20 bin 987 dolar olacağı öngörüldü.

İŞSİZLİK YÜZDE 8 DÜZEYİNDE

İşsizlik oranı gayesi 2025 için 8,5, 2026 için yüzde 8,4, 2027 için yüzde 8,2, 2028 için yüzde 7,8 oldu.

CARİ AÇIĞIN GERİLEMESİ ÖNGÖRÜLÜYOR

Programda cari istikrar ile ilgili 2026’da 22,3 milyar dolarlık açık iddiası yapıldı. 2027’de açığın 20,5 milyar dolara, 2028’de ise 18,5 milyar dolara gerilemesi öngörüldü.
2026’da cari açığın ulusal gelire oranı yüzde 1,3 oldu. 2027’de bu oranın yüzde 1,2; 2028’de ise yüzde 1 olacağı iddia edildi.

İHRACAT VE İTHLATTA GAYELER GÜNCELLENDİ

İhracatta 2026 gayesi 282 milyar dolar, 2027 amacı 294 milyar dolar, 2028 maksadı 308,5 milyar dolar oldu.

İthalat amacı 2026 için 378 milyar dolar, 2027 için 393 milyar dolar, 2028 için 410 milyar dolar olarak iddia edildi.

DOLAR KURUNDA ARTIŞ

Dolar kuru kestirimleri, yıl ortalaması yeni OVP’de şöyle belirlendi:
2025: 39,63 (artış +%20,7)
2026: 46,60 (artış +%17,6)
2027: 50,71 (artış +%8,8)
2028: 53,76 (artış +%6,0)

”TARİFELER GLOBAL İKTİSADİ FAALİYETİ OLUMSUZ TARAFTA ETKİLEMİŞTİR”

OVP’nin kıymetlendirme kısmında şu sözlere yer verildi:

“Orta Vadeli Program (2025-2027)’da, üç yıllık devirde izlenecek makroekonomik siyaset çerçevesini ve önlemleri ortaya konulmuş, öncelikli ıslahat alanlarına yönelik somut düzenlemeler takvime bağlanarak Programın ilgili kurumlar tarafından faal, koordineli ve disiplinli halde uygulanması ve izlenmesi sağlanmıştır.

Bu çerçevede, büyüme ve ticaret, beşeri sermaye ve istihdam, fiyat istikrarı ve finansal istikrar, kamu maliyesi, iş ve yatırım ortamının güzelleştirilmesine yönelik öncelikli ıslahat alanlarında düzenlemelere ait OVP (2025-2027)’de beş ana başlık ve 27 kategoride 79 önlem yer almıştır. 2025 yılının birinci yarısında tamamlanması öngörülen 41 önlemden 16 tanesi hayata geçirilmiştir. Birinci iki çeyrekte şimdi tamamlanmamış önlemlerle birlikte 2025 yılının üçüncü ve dördüncü çeyreğinde tamamlanması hedeflenen önlemler de öngörülen takvimde tamamlanması için yakından takip edilmektedir.

2025 yılı makroekonomik maksat ve gelişmeleri global ve bölgesel konjonktür ışığında değerlendirildiğinde başta tarifeler olmak üzere ticaret ortamındaki artan belirsizlikler global iktisadi faaliyeti olumsuz tarafta etkilemiştir. Öbür taraftan, yaşanan jeopolitik gelişmeler emtia piyasalarında dalgalanmalara neden olmuştur. Ayrıyeten, uygulanan tarifelerin enflasyon beklentileri üzerindeki tesirleri başta ABD Merkez Bankası (Fed) olmak üzere gelişmiş ülke merkez bankalarının faiz indirim sürecini geciktirmektedir. Bu gelişmeler çerçevesinde, global büyüme görünümünde aşağı istikametli riskler barizleşmiştir.

HEDEFLERİN DEĞERLİ ÖLÇÜDE GERÇEKLEŞMESİ BEKLENİYOR

Küresel büyüme görünümünün bozulmasına ve jeopolitik tansiyonların artmasına rağmen OVP (2025-2027) siyasetleri ve önlemleri kararlılıkla sürdürülmüştür. OVP’de yer alan temel makroekonomik göstergelerde gayelerin kıymetli ölçüde gerçekleşmesi beklenmektedir. OVP (2025-2027)’de 2025 yılı için yüzde 4,0 olarak belirtilen ulusal gelir büyümesinin, global iktisattaki gelişmelerin yurt dışı talebe olumsuz tesirinin yanı sıra dezenflasyon sürecinin daha sıkı bir duruşu gerektirmesiyle, OVP maksadıyla kıyaslandığında ölçülü bir düzeyde gerçekleşmesi varsayım edilmektedir.

Öte yandan yurt içi talep gelişmeleri ve petrol fiyatlarındaki mevcut seyir ile birlikte cari süreçler istikrarında hedeflenenden daha olumlu bir görünüm beklenmektedir. Makroekonomik siyasetlerde sıkı duruş devam etmesine rağmen, 2025 yılında işsizlik oranının OVP (2025-2027) gayesine nazaran daha düşük düzeyde gerçekleşmesi öngörülmektedir. Başka taraftan, 2025 yılında aktifliği ve verimliliği artırmaya yönelik alınan önlemlerle birlikte bütçede harcama gayeleri ile uyumlu bir görünüm sağlanmıştır. Bununla birlikte, makroekonomik büyüklüklerdeki değişime bağlı olarak gelir kestirimlerinin aşağı istikametli seyri doğrultusunda bütçe açığının ulusal gelire oranının hedeflenenin üzerinde gerçekleşmesi beklenmektedir.

Program devrinde cari süreçler açığının daralmasıyla dış finansman gereksinimindeki azalmanın da tesiriyle kalıcı rezerv birikimi sağlanmıştır. TCMB rezervleri Ağustos 2025 prestijiyle 178 milyar dolar düzeyine ulaşmıştır. Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) uygulamasından çıkış stratejisi kapsamında KKM stoku bir evvelki yılın birebir periyoduna nazaran 1 trilyon 197 milyar TL azalarak 397 milyar TL düzeyine kadar gerilemiş, KKM’nin toplam mevduat içerisindeki hissesi yüzde 1,7’ye gerilemiştir. TL mevduatın toplam mevduat içerisindeki hissesi ise yüzde 52,5’ten yüzde 60,7’ye yükselmiştir. Ağustos 2025 sonu prestijiyle Türkiye’nin kredi risk primi (CDS) 270 baz puan düzeyinin altına inmiş, yükselen ülke kredi notu da müspet görünümü desteklemiştir.

”GIDA FİYATLARINDAKİ ARTIŞLAR ENFLASYONU ARTIRDI”

Haziran 2024 prestijiyle başlayan dezenflasyon sürecinde, sıkı para siyaseti uygulamaları, iç talepte dengelenme ve yapısal dönüşüm adımlarının devamıyla enflasyonda gerileme eğilimi sürmektedir. Bununla bir arada geçmiş enflasyona endeksleme davranışı güçlü olan hizmet fiyat artışındaki katılığın sürmesi ve iklim şartlarına bağlı olarak besin fiyatlarında gözlenen artışlar, enflasyonun OVP (2025-2027) öngörülerinin üzerinde seyretmesine yol açmıştır.

OVP (2025-2027)’de ortaya konulan dönüşüm adımları kapsamında yeşil ve dijital dönüşüme yönelik düzenlemeler hayata geçirilmiş, endüstrinin muhtaçlık duyduğu nitelikte işgücünün teminine yönelik ek adımlar atılmıştır. Ayrıyeten, kamu harcamalarında tesirlilik, ekonomiklik ve verimlilik, vergilemede aktiflik ve adalet, kayıt dışılıkla çaba ile iş ve yatırım ortamına yönelik uygunlaştırıcı uygulamalar kararlılıkla sürdürülmüştür.

2026-2028 devrini kapsayan Orta Vadeli Program’da global, bölgesel ve ulusal seviyede ortaya çıkan gelişmeler ışığında, temel makroekonomik çerçeve güncellenerek, önümüzdeki üç yıllık periyotta hayata geçirilecek öncelikli dönüşüm adımları ve takvimi ortaya konulmaktadır.”