Doların tahtı sallanıyor, altın ve gümüş tarih yazıyor
Piyasalar son devirde toparlanma sinyalleri verse de dikkat çeken asıl yükseliş değerli metallerde yaşanıyor. Merkez bankalarının rezerv tercihlerinde euronun hissesini geride bırakarak ikinci en büyük rezerv varlığı haline gelen altının onsu 3.500 doların üzerine çıkarak yeni bir rekor kırdı. Gümüş ise 2022’den bu yana süren rallisini sürdürerek 40 doların üzerine çıktı.
Nasıl Bir Ekonomi’den Evrim Küçük’ün haberine nazaran, altın ve gümüşteki tarihi yükseliş, yalnızca fiyat artışı değil; piyasaların itibar kaybeden dolara ve para ünitelerine olan itimat kaybını itiraf etmesi manasına geliyor.
Altının tırmanışında üç temel dinamik öne çıkıyor; jeopolitik tansiyonlar, Fed’in faiz indirimine yaklaşması ve zayıflayan dolar. Fed Başkanı Jerome Powell kısa müddet evvel siyaset gevşemesine açık olduklarını lisana getirdi. Cuma günü açıklanacak ABD istihdam raporunun işgücü piyasasında zayıflığa işaret etmesi halinde faiz indirimi ihtimali daha da güçlenecek.
San Francisco Fed Başkanı Mary Daly de toplumsal medya paylaşımında işgücü piyasası risklerine dikkat çekerek indirime dayanağını yineledi. Bu açıklamalar, bu ay 25 buz puanlık faiz indirimine kapıyı açık tuttu ve kıymetli metallerdeki alım iştahını artırdı.
TRUMP TESİRİ VE İNANÇLI LİMAN ARAYIŞI
ABD’de yaklaşan seçim atmosferi de piyasaları etkiliyor. Eski Lider Donald Trump’ın ticaret savaşlarını körükleyen telaffuzları ve Fed’e yönelttiği sert tenkitler, merkez bankasının bağımsızlığına dair dertleri büyütüyor. Yatırımcı inancının aşındığı bu ortamda inançlı liman arayışı altının ivmesini güçlendiriyor.
GÜMÜŞ 14 YILIN DORUĞUNA YERLEŞTİ
Gümüş fiyatları da ons başına 40 doların üzerine çıkarak 2011’den bu yana görülen en yüksek düzeylere ulaştı. Spot fiyatta 40,72 dolar test edildi, 14 yıllık direnç kırıldı. Bu atılım altında olduğu üzere Fed’den faiz indirimi beklentilerinin güçlendiği, doların zayıfladığı ve kıymetli metallere yönelik inançlı liman talebinin artmasıyla gerçekleşti. Yılbaşından bu yana gümüş yüzde 37,5 bedel kazandı; altındaki yüzde 33’lik artışı geride bırakarak 2025’in en güçlü emtialarından biri haline geldi. Analistler, makro takviye rüzgarlarının ve arz-talep dengesizliğinin fiyatları beslediğini vurguluyor.
ENDÜSTRİYEL TALEP İKİNCİ MOTOR
Gümüşün altından ayrışan bir özelliği, sanayide ağır kullanımı. Elektrikli araçlar, elektronik ve bilhassa güneş panellerindeki güçlü talep fiyatlara yapısal dayanak sağlıyor. Fotovoltaik dalının toplam talebin neredeyse beşte birini oluşturması, artışın kalıcılığına işaret ediyor. Bloomberg datalarına nazaran, ETF’lerdeki varlıklar son üç yılın tepesine çıkarak yatırım ayağının da güçlü seyrettiğini gösteriyor. Arz tarafında tablo farklı değil. Gümüş çoğunlukla öteki metallerin yan eseri olarak çıkarıldığından, fiyat artışı arzı süratli artırmıyor. Üretim artan talebi yedinci yıl üst üste karşılayamazken, geri dönüşüm gayretleri açığı kapatmaya yetmiyor. Bu durum, yer üstü stoklarının azalmasına ve fiyatların yapısal olarak desteklenmesine yol açıyor.
ABD’NİN KRİTİK METALLER LİSTESİ DE ETKİLEDİ
Bu ortada, ABD birinci sefer gümüşü de içeren güncellenmiş kritik mineraller listesini yayınladı ve bu durum, siyaset yapıcıların metale bakış açısında değerli bir değişimi gözler önüne seriyor. Yurt içi üretim, tüketimin sırf yaklaşık yüzde 30’unu karşıladığı için ABD, Meksika, Kanada ve Peru’dan ithalata büyük ölçüde bağımlı olmaya devam ediyor ve bu durum, gümüş talebinin artmaya devam etmesiyle birlikte potansiyel coğrafik riskleri ortaya koyuyor.
GRİ METAL İÇİN DÜŞ SENARYO
Analistler, gümüşün altına nazaran hâlâ ucuz olduğunu, altın-gümüş oranının 85 düzeyine yaklaşarak tarihî ortalamanın üzerinde kaldığını belirtiyor. Bu da yatırımcılar için ek potansiyel yaratıyor. Morgan Stanley analistleri Amy Gower ve Martijn Rats, “Fed faiz indirimleri, zayıflayan ABD doları, artan ETF girişleri ve Hindistan’ın talebi gümüş için destekleyici” diyor. Analistler, “Altın için yaklaşık yüzde 10 daha fazla yükseliş potansiyeli öngörüyoruz, gümüş ise iddialarımıza yakın bir düzeyde süreç görüyor ve beklentilerin üzerinde bir fiyatlama potansiyeli taşıyor” değerlendirmesi yapıyor.
50 DOLAR SÜRPRİZ OLMAYABİLİR
Saxo Bank’tan Ole Hansen, “Enflasyon, zayıf tüketici itimadı ve Fed bağımsızlığına dair dertler gümüşü destekliyor” diyor. Bankanın tahliline nazaran gümüşün 2011’deki 50 dolar tepesine ilerlemesi sürpriz olmayabilir. The Tradable analisti Peter Smith ise gümüş için ‘rüya senaryo’ savında bulunuyor.
Analiste nazaran gümüş piyasasında şu düzeyler izlenmeli:
■ 41 $: Bu düzey, gümüşün mevcut aralığından çıkmasını sağlar ve boğaların denetimi ele geçirdiğini gösterir. Bu, konsolidasyon etabının sona erdiğinin bir işareti olarak bedellendirilmektedir.
■ 47.6 $: Bu düzey, kıymetli bir momentum alanını temsil eden Fibonacci uzantı düzeyidir. Bu düzeye ulaşılması, piyasalarda dikkat çekecek ve momentum yatırımcılarını çekecektir.
■ 66 $: Bu uzun vadeli projeksiyon, gümüş pazarında esaslı bir tekrar fi yatlandırmayı temsil eder ve on yıldan fazla bir müddettir görülmeyen bir düzeye işaret eder.
