8,8’lik depremde Sovyet sırrı: Binalar nasıl yıkılmadı
30 Temmuz tarihinde Rusya’nın doğusundaki Kamçatka’da 8,8 büyüklüğünde gelen sarsıntının akabinde hiçbir binanın yıkılmadığı ve can kaybının meydana gelmediği gözlemlendi.
Türkiye saatiyle 02.24’te meydana gelen zelzelenin büyüklüğüne karşın binaların ayakta kalmasının sırrı Sovyetler Birliği’nde oluşturulan planlara dayanıyor.
1920’YE DAYANIYOR
Evrensel gazetesinden Kavel Alpaslan’ın yazısına nazaran, 1920’lerde oluşturulan SNİP (İnşaat Normları ve Kuralları) standartlarının günümüz Rusya’sında hâlâ masada. Bu kurallar; imar, mühendislik, mimari üzere alanlara dair birtakım kurallar içeriyor.
Bu kurallar, ülkenin bölgelerini sarsıntı riskine nazaran bölerek her bir bölge için farklı kuralların uygulanmasını öngörüyor. Tacikistan ve Özbekistan üzere 7 üstü sarsıntıların meydana gelebilecek bölgelerde özel tedbirler mecburî hâle getirilirken, 9 şiddetinde sarsıntının yaşanabileceği bölgelerde ise tedbirler en üst safhaya çekilir.
İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde pek çok bölgenin ziyan gördüğü Sovyetler Birliği’nde halkın barınma muhtaçlığını acilen karşılamak için süratlice panel binalar inşa edilir. Lakin, zelzele varsayım çalışmaları yapıldıktan sonra riskli addedilen bölgelerde bu binaların zelzeleye güçlü olmasına itina gösterilir.
Sovyetler Birliği’nde sık rastlanan panel binalar
ÖZBEKİSTAN DÖNÜM NOKTASI OLDU
Sovyetler Birliği’ne bağlı Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nde 1966’da meydana gelen 5.2 şiddetindeki sarsıntıda can kaybı 15 olsa da ihtilal öncesi inşa edilen yüz binlerce kerpiç mesken yıkılır.
Bu hadisenin akabinde Sovyetler, dört yıl içerisinde yüz bin yeni konutu sarsıntıya sağlam inşa eder; tıpkı yıl da sismoloji enstitüsü kurulur.
Öte yandan bu SNİP kurallarının her vakit uygulandığı da söylenemez. Ermenistan’da 1988 yılında yaşanan zelzeleyle on binlerce Sovyet vatandaşı hayatını kaybeder. Sarsıntının akabinde yapılan incelemelerde ise binaların SNİP standartlarına uymayarak tuğlalarla inşa edildiği tespit edilir.
1988’de Ermenistan’da meydana gelen zelzeleden kurtulan bir kız çocuğu
