8,8 sonrası dünya alarmda: Balinalar kıyıya vurdu
Rusya’nın Kamçatka Yarımadası açıklarında 8,8 büyüklüğünde bir zelzele meydana geldi. ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu’na (USGS) nazaran sarsıntının yerin 19 kilometre derinliğinde gerçekleştiği belirtilirken, sarsıntı sonrası ABD’nin batı kıyıları, Hawaii, Alaska ve Japonya başta olmak üzere birçok bölgede tsunami uyarısı yapıldı.
Okyanus açıklarında meydana gelen tsunaminin birinci dalgaları da kıyılara ulaşmaya başladı.
Japonya’daki kıyı kentlerinde tahliyeler başladı.
Japonya’nın Chiba eyaletine bağlı Tateyama kentinde çok sayıda balina kıyıya vurdu.
Görüntüler, Rusya’nın Pasifik kıyısı açıklarında meydana gelen 8,8 büyüklüğündeki zelzelenin akabinde tsunami alarmına geçen Japon televizyonlarında canlı yayınlandı.
BALİNALAR KARAYA VURDU
Uzmanlara nazaran balinalar, tsunami öncesi kıyı şeridinde süratle değişen su düzeyleri ve güçlü akıntılar nedeniyle karaya vurabiliyor.
Açık denizde tsunami dalgalarından etkilenmeyen balinalar, kıyıya yaklaşan dalgaların çekilme tesiriyle kıyıda mahsur kalabiliyor.
TSUNAMİ DALGALARI
Japonya Meteoroloji Ajansı’nın verdiği bilgiye nazaran, tsunami ihtarının akabinde kuzeydoğudaki Hokkaido bölgesine birinci dalgalar ulaştı. Japon devlet televizyonu NHK , dalgaların yaklaşık 30 santimetre yüksekliğinde olduğunu aktardı.
Japonya’nın Pasifik kıyısındaki birçok kasaba için tahliye uyarısı yapıldı. Yetkililer, kıyı ve ırmak kenarlarında bulunanların yüksek yerlere ya da inançlı tahliye binalarına geçmesini istedi. İkazda, “Tsunami kaynaklı hasar bekleniyor. İnançlı bölgelere geçin ve ihtar kaldırılana kadar bulunduğunuz yeri terk etmeyin.” tabirleri kullanıldı.
HAWAİİ VE ALASKA’YA TAHLİYE UYARISI
ABD Ulusal Hava Servisi, tsunami ihtarlarını Kaliforniya kıyılarından Alaska’nın batısına ve Hawaii’ye kadar genişletti. Hawaii Acil Durum İdaresi Dairesi, birinci dalganın 19.17’de (Türkiye saati 8.17) ulaşacağını bildirerek, tüm adalarda kıyılardan uzak durulması gerektiğini vurguladı.
‘HAREKETE GEÇİN’ ÇAĞRISI
Honolulu Acil Durum İdaresi ise birtakım kıyı bölgelerinde, “Harekete geçin! Yıkıcı tsunami dalgaları bekleniyor” diyerek tahliye daveti yaptı.
Deprem sonrası Honolulu’da sirenler çaldı, Waikiki üzere turistik bölgelerde halk yüksek yerlere akın etti.
Bazı vatandaşlar akaryakıt istasyonlarında uzun kuyruklar oluşturdu. 2018’deki geçersiz füze alarmını hatırlatan bölge sakinlerinden kimileri ise ikazlara karşı daha temkinli yaklaştı.
Alaska’daki Attu ile Samalga Geçidi ortasındaki kıyılarda tsunami uyarısı verilirken, Cold Bay, Sand Point ve Unalaska üzere bölgelerde dalgaların akşam saatlerinde kıyıya ulaşması bekleniyor.
Japonya Meteoroloji Ajansı ise birtakım kıyı bölgelerinde 3 metreye kadar dalga beklendiğini ve tahliyelerin başladığını duyurdu. Guam ve Mikronezya adalarında da tsunami izleme bildirimi yayımlandı.
tahliye davetini yaptı
Depremin merkez üssüne en yakın yerleşim olan Petropavlovsk-Kamçatski’de 13 metrelik tsunami dalgaları görüldü. Kamçatka Valisi Vladimir Solodov, “Bu son yılların en şiddetli zelzelesi.” dedi. Birinci bilgilere nazaran can kaybı yaşanmadı lakin kimi yapılar, bilhassa bir anaokulu hasar gördü. Bölgede artçı sarsıntılar 5,2 ila 6,9 büyüklüğünde devam ediyor.
TSUNAMİLER NE VAKİT ULAŞACAK
Yetkililer, tsunami dalgalarının ABD kıyılarına gece saatlerinde ulaşmasını bekliyor. ABD’nin verdiği kimi örnek varsayımı varış saatleri ve Türkiye saatleri şöyle:
Alaska (AKDT / TSİ):
Kodiak – 20.20 / 30 Temmuz 07.20 (TSİ)
Seward – 20.45 / 30 Temmuz 07.45 (TSİ)
Sitka – 20.55 / 30 Temmuz 07.55 (TSİ)
British Columbia (PDT / TSİ):
Tofino – 23.30 / 30 Temmuz 09.30 (TSİ)
Washington (PDT / TSİ):
Port Angeles – 00.20 (30 Temmuz) / 30 Temmuz 10.20 (TSİ)
Bellingham – 01.10 (30 Temmuz) / 30 Temmuz 11.10 (TSİ)
Oregon (PDT / TSİ):
Brookings – 23.50 / 30 Temmuz 09.50 (TSİ)
Newport – 23.55 / 30 Temmuz 09.55 (TSİ)
Kaliforniya (PDT / TSİ):
Monterey – 00.15 (30 Temmuz) / 30 Temmuz 10.15 (TSİ)
San Francisco – 00.40 (30 Temmuz) / 30 Temmuz 10.40 (TSİ)
La Jolla – 01.15 (30 Temmuz) / 30 Temmuz 11.15(TSİ)”
