12 Mart darbesinin yıl dönümünde günün komplo teorisi: Ulusalcılıktan ayrılanlar öldürüldü
BirGün gazetesi müellifi Şükrü Aslan, “12 Mart ve ‘ulusalcı sosyalizm” başlıklı köşe yazısında, Türk demokrasi tarihinde, 27 Mayıs 1960 darbesinden sonra sivil siyasete yapılan “ikinci müdahale” olarak anılan 12 Mart 1971 Muhtırası’nın Türk solu üzerindeki tahribatı yazdı.
Aslan, “Herhalde bu ülkenin büyük kısmı için 12 Mart, çoklukla canına kıyılan gencecik devrimcileri hatırlatır. Sonraki yıllarda her biri, birer başkan sembole dönüşmüş Deniz Gezmiş, Uzman Çayan ve İbrahim Kaypakkaya isimlerinde temsil edilen kaç genç devrimcinin, idam edilerek, kurşunlanarak ya da azap ile öldürülmeleri, toplumsal hafızada 12 Mart’ı özel bir yere taşımıştır. 1970’lere hakikat gelirken kitleselleşen sosyalist hareketin ‘ulusalcı sosyalizm’ siyaseti kırılmalar yaşamıştı. Sosyalist gençler, bir yandan ‘ulusalcı’ saymadıkları sisteme karşı şiddeti temel alırken, ‘ulusalcılığın’ kendisini de sorgulamaya yönelmişlerdi. Bu kırılma sosyalist geleneğin bir kısmının sistemin denetimi dışına çıkması manasına geliyordu ve bir büyük bedel demekti. 12 Mart o bedeli hatırlatıyor” diye yazdı.
“60’LARDA POLİTİK LİSAN ULUSALCIYDI”
Aslan, 1960’lı yıllardan başlayarak sosyalist hareketin politik lisanının net biçimde ulusalcı olduğunu belirterek şu örnekleri sıraladı:
Türk Solu, 17 Kasım 1967’de, birinci sayısında, “her samimiyetle ‘Türküm” diyenin, el ele omuz omuza güç birliği halinde gerçekleştireceği anti-emperyalist ve anti-feodal demokratik devrim’ maksadını işledi.
1 Aralık 1967 tarihli 3. sayısında “Türk ulusunun tarihi görevleri” üzere yazılar vardı.
8 Aralık tarihli 4. sayısında okuyucularından gelen “Türk” kavramına yönelik sorulara; ‘Bizce ulus teriminin bilimsel açıklamasına sadık kalmak o kadar da kıymetli değil’ denilerek ‘fonksiyonel bir yaklaşım’ benimsenmişti. Mecmuada ‘Ulusal Açıdan’ başlıklı bir de köşe vardı. Türk ulusal kimliğine bağlılık her sayıda izlenebiliyordu.
Derginin 3 Eylül 1968 tarihli 42. sayısı ‘30 Ağustos’a Layık olmak’ başlığıyla çıkmıştı.
50’nci sayıda Hikmet Kıvılcımlı, Mustafa Kemal’e referansla Cumhuriyeti; anti-feodal, anti-emperyalist ve hatta anti-kapitalist diye tanımlamıştı.
“TÜRKÜN ONURU VE YETENEKLERİ ÇOK YÜKSEK VE BÜYÜKTÜR”
İşçi Köylü Gazetesi de ulusalcı politik siyasete dair ilgi cazibeli yazılara yer vermişti. 8 Kasım 1969’da çıkan 8’inci sayısı ‘Ölümünün 31’nci yılında Mustafa Kemal’in bağımsız Türkiye’sinde değil Amerikan boyunduruğu altında yaşıyoruz’ telaffuzuyla çıkmış ve sıklıkla Atatürk’e referans verilmişti. Gazete manşetinde şu sözler vardı: “Temel unsur Türk milletinin erdemli ve onurlu bir millet olarak yaşamasıdır. Bu lakin tam bağımsız olmakla sağlanır. Türkün onuru ve yetenekleri çok yüksek ve büyüktür. Bu türlü bir millet tutsak yaşamaktansa, yok olsun daha düzgündür.”
İlk sayısı Kasım 1968’de çıkan Aydınlık Sosyalist Mecmua de birebir çizgideydi. Mecmuanın ikinci sayısında Mustafa Suphi’nin 1914’de yayınlanmış ‘Türklüğün İstikametleri’ başlıklı yazısı yer almıştı. Her ne kadar Suphi’nin o yıllarda şimdi sosyalist olmadığı vurgulansa da, Türklüğü; nüfus, vahdet, servet, lisan vb. istikametlerden ele alan makalenin yayınlanması, devrin ulusalcı siyasetiyle ilgiliydi.
“NE RÜTBE NE NİŞAN PEŞİNDEYİZ, ERZURUM KONGRESİNDE ÜNİFORMASINI BIRAKAN MUSTAFA KEMAL’İN SÖNMEZ ATEŞİNDEYİZ”
Benzer biçimde Proleter Devrimci Aydınlık’ın birinci sayısında da baskın lisan ulusalcıydı. Mecmuada subaylara referansla şu vurgu dikkat çekiyordu: ‘Korksun emperyalistler, korksun işbirlikçiler ve onların zavallı uşakları. Ne rütbe ne nişan peşindeyiz. Erzurum Kongresinde üniformasını bırakan Mustafa Kemal’in sönmez ateşindeyiz.’
Bu ulusalcı lisan içinde Kürtler kelam konusu olduğunda öteki bir argümana geçiliyor, ‘feodalizm’ vurgusu öne çıkıyordu. Mihri Belirli ‘anadil ve kültür derslerinin bugün ağa ve pir tahakkümü altındaki doğuda başıboş bırakılması, demokratik gelişmeye alışılmamış düşen durumlara sebep olabilir. Arapça fetva ile isyana girişen Pir Sait’in izinde yürüyen gerici durumun, doğuda laik okul yerine medrese açması pekala mümkündür’ demişti.
Belli, Türk-Kürt birliği ve Kürtlerin Ermenilerden farklılığını tuhaf biçimde İnönü’ye referansla açıklamıştı.
